Tóm tắt: H’mong (Miao) Y học là một bộ phận quan trọng của Y học Trung Quốc và các Quốc gia lân cận, có lịch sử lâu đời và liên quan mật thiết đến văn hóa Trung Quốc. Bài viết này thảo luận về sự liên quan của Y học H’mông và văn hóa dân tộc ở Trung Quốc từ xa xưa, Y học H’mông và di sản văn hóa phi vật thể, cũng như cách bảo vệ sự kế thừa, đổi mới và phát triển, để bảo vệ tốt hơn hệ sinh thái văn hóa dân tộc và thúc đẩy sự phục hưng của văn hóa Y học Dân tộc. Bảo vệ, kế thừa và phát triển di sản văn hóa phi vật thể của Y học H’mông, đóng góp tốt hơn vào việc phục hồi sức khỏe của nhân dân Trung Quốc và thế giới.
Từ tiêu đề chính H’mông Y học Trung Quốc bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể
Thuốc bắc là sự kết tinh trí tuệ của dân tộc trong quá trình đấu tranh lâu dài chống lại bệnh tật, là viên ngọc sáng trong kho tàng văn hóa và khoa học của dân tộc Trung Hoa. Nhưng về sự liên quan của văn hóa dân tộc Trung Quốc và Y học dân tộc Trung Quốc bao gồm cả Y học dân tộc H’mông, làm thế nào để xây dựng cầu nối giữa văn hóa Trung Quốc và Y học mẫu quốc và thúc đẩy sự phát triển của nó, đặc biệt là khoa học tự nhiên và nhân văn, văn hóa Trung Quốc và Y học Trung Quốc? thảo luận về cách kết hợp phát triển, bảo vệ sinh thái văn hóa tộc người, bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, kế thừa và đổi mới và phát triển, chưa có tiền lệ làm theo. Kết hợp kinh nghiệm nhiều năm của tác giả trong việc nghiên cứu và phát triển Y học Trung Quốc, bao gồm Y học H’mông, và sự liên quan của Y học H’mông và văn hoá Trung Quốc, Y học H’mông và di sản văn hoá phi vật thể, cũng như cách bảo vệ sự kế thừa và phát triển đổi mới, v.v. Thảo luận về các vấn đề nhằm bảo vệ tốt hơn hệ sinh thái văn hóa dân tộc và thúc đẩy sự phục hưng của văn hóa Y học Trung Quốc, bảo vệ tốt hơn sự kế thừa và phát triển sáng tạo của Y học Quý Châu H’mông, một di sản văn hóa phi vật thể, và làm tốt hơn cho việc phục hồi sức khỏe của người Trung Quốc và mọi người trên thế giới. Đóng góp cập nhật nhiều hơn.
1 Thuốc dân tộc và Thuốc quê hương H’mông
Y học dân tộc là tổng hợp các lý thuyết y học, kỹ năng kỹ thuật và tích lũy vật chất của các thế hệ được tạo ra và hình thành bởi một quốc gia trong môi trường sống và chiến đấu chống lại bệnh tật. Trung Quốc là một đất nước đa dân tộc, gồm 56 dân tộc anh em, các dân tộc anh em đều tích lũy được những bài thuốc dân tộc phong phú, muôn màu trong quá trình chống chọi lâu dài với bệnh tật, cùng nhau tạo nên nền Y học cổ truyền của đất nước Trung hoa vĩ đại. Hệ thống Y học cổ truyền Trung Quốc có hai nghĩa: nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Hệ thống Y học cổ truyền Trung Quốc theo nghĩa rộng là dùng để chỉ tất cả các loại thuốc cổ truyền do người dân các dân tộc trên đất nước tạo ra, kể cả người Hán; hệ thống Y học cổ truyền Trung Quốc hẹp dùng để chỉ Y học cổ truyền do người Hán ở Trung Quốc tạo ra. . Từ lâu, người ta vẫn quen đánh đồng “thuốc Bắc” với “thuốc Hán”. Y học cổ truyền Trung Quốc là nền y học cổ truyền tổng hợp Y học của dân tộc Hán, nó có sự xâm nhập và ảnh hưởng lẫn nhau với Y học của các dân tộc Tây Tạng, Mãn, Mông Cổ, Hồi, H’mông(Miao), Yi, Dai, Tujia và các dân tộc khác. giới thiệu kinh nghiệm Y học của các dân tộc khác nhau để làm giàu cho bản thân, không ngừng nâng cao và cùng nhau tạo thành một hệ thống Y học cổ truyền phương Đông đặc sắc và vĩ đại – Y học dân tộc Trung Hoa.
Thuốc dân tộc nói chung là các dân tộc có trình độ văn hóa khác nhau, dùng các loại thuốc dân tộc tự nhiên để phòng bệnh, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe. Nguồn gốc, sự hình thành và phát triển của Y học dân tộc gắn liền với văn hóa, tín ngưỡng dân tộc, sinh thái môi trường. Trung Quốc là một nước đa dân tộc, trong quá trình đấu tranh lâu dài với thiên nhiên, bệnh tật các dân tộc đã tích lũy cho mình những bài thuốc dân tộc phong phú, đa dạng, cùng nhau tạo thành bài thuốc Đông y là kho tàng văn hóa đặc sắc của Đất nước và thế giới. Y học dân tộc Trung Quốc đề cập đến các loại thuốc và các sản phẩm của chúng được hướng dẫn bởi các lý thuyết Y học của các dân tộc thiểu số như Hán, Tạng, Uygur, Mông Cổ, H’mông, Đông, Đại, Yi, Shui, Buyi, Gelao, Tujia, v.v., bao gồm cả Hán Y ( Y học Trung Quốc), Y học Tây Tạng, Y học Duy Ngô Nhĩ, Y học Mông Cổ, Y học dền, Y học Đông, Y học Đại, Y học Yi, cũng như các loại thuốc dân tộc và các sản phẩm của chúng như thuốc Thủy, thuốc Buyi, thuốc Gelao, thuốc Tujia, v.v.
2 Tính năng và nền tảng vững chắc của Y học H’mông
2.1 Lịch sử lâu đời và đặc điểm Y học của Y học H’mông
Dân tộc H’mông là một trong những dân tộc thiểu số lâu đời nhất và đông dân nhất ở Trung Quốc, và đứng thứ tư về số lượng các dân tộc thiểu số ở Trung Quốc . Người H’mông chủ yếu sống ở Quý Châu, Hồ Nam, Vân Nam, Hồ Bắc, Quảng Tây và các tỉnh khác. Y học H’mông, giống như các loại thuốc dân tộc khác, lần đầu tiên tồn tại như một loại công nghệ cần thiết cho cuộc đấu tranh sinh tồn trong lịch sử. và hệ thống văn hóa.
Y học H’mông có mô hình độc đáo của riêng mình trong việc hiểu bệnh và gửi thuốc. Trong thực hành sản xuất lâu dài và đấu tranh chống lại bệnh tật, người H’mông đã tích lũy được kinh nghiệm Y học phong phú và quý báu, dần dần hình thành mô hình lý thuyết về “Cương, kinh, triệu, và bệnh” của Y học H’mông cũng như căn nguyên. , phân loại bệnh, chẩn đoán bệnh, học thuyết Y học của người H’mông mang đậm tính dân tộc trong điều trị và phòng bệnh. Y học H’mông chia bệnh thành hai hạng: “bệnh cảm” và bệnh sốt. Nguyên tắc cơ bản trong việc dùng thuốc của họ là: “thuốc nhiệt chữa bệnh cảm” và “thuốc cảm chữa bệnh sốt”. Ở vùng đông nam Quý Châu cũng dựa vào. Các vị thuốc Tính chất và vị thuốc được xếp vào “Ngũ kinh điển”, tất cả các vị thuốc có vị ngọt, gai, thơm, cay đều thuộc kinh mạch lạnh; thuốc thơm, cay đồng thời thuộc kinh mạch nhanh và kinh lạc; tất cả các vị thuốc chua, đắng, se là thuốc cảm, thuộc loại kinh điển về nhiệt. Thuốc có đặc điểm là lập phương đơn giản, thuốc tinh chế, thuốc một bên cũng có số lượng lớn là “giản , tiện lợi, rẻ và đã được kiểm chứng “đơn thuốc, đơn thuốc đã được kiểm chứng và đơn thuốc bí mật. Đó là trong việc phòng chống những bệnh khó và thông thường. Bệnh tật, bệnh mãn tính, bệnh lão suy, v.v … có tác dụng chữa bệnh đặc biệt và những thủ thuật độc đáo. Thuốc H’mông hầu hết sử dụng thuốc tươi. Các đơn thuốc của người H’mông nhìn chung rất đơn giản và thiết thực. Ngoài các loại thuốc đơn lẻ, các loại thuốc cấu thành trong đơn thuốc hợp chất được chia thành “thuốc mẹ” (Thuốc chính và “thuốc phụ” (thuốc bổ trợ hoặc thuốc bổ trợ bổ sung) được sử dụng kết hợp. “Thuốc mẹ” (thuốc chính) được xác định theo loại thuốc được sử dụng cho các triệu chứng chính và hiệu quả của thuốc; “thuốc phụ” (thuốc bổ trợ) được xác định theo đối với các loại thuốc được sử dụng cho các triệu chứng phụ hoặc để giúp tăng cường hiệu quả của vị thuốc chính. Đơn thuốc của người H’mông bao gồm hầu hết các vị thuốc, nhưng rất hiếm các đơn thuốc hợp chất lớn. Dạng bào chế phổ biến bao gồm thuốc sắc nước, nước và rượu. Chiết xuất thiên nhiên, chiết xuất dầu, thuốc sắc, bột, thuốc viên, moxibcharge, hun trùng, v.v.
2.2 Lý thuyết Y học đơn giản của Y học H’mông và các đặc điểm của nguồn Y học H’mông
Trải qua hàng nghìn năm tích lũy văn hóa cùng vô số thế hệ tích lũy thực tiễn và miệt mài nghiên cứu, H’mông Y học đã từng bước phát triển thành một bộ môn độc lập với hệ thống lý luận tương đối hoàn chỉnh. Ví dụ, “Bác sĩ H’mông Chengxue”, “Thuyết Chengwu năm cơ bản”, “Thuyết Tam giới”, “Thuyết liên kết”, “Thuyết Tứ gân”, “Thuyết nhóm Cửu khung”, “Thuyết linh hồn”, “Độc dược Miêu nữ” Lý thuyết Khí “”, cũng như các lý thuyết cơ bản như “thuyết ba dạ dày”, “thuyết ba yếu tố khí, máu và nước”, và “thuyết bệnh và rối loạn”, đã xây dựng cơ sở lý thuyết của sinh lý và bệnh lý Y học H’mông để duy trì sức khỏe, phòng chống bệnh tật, Chẩn đoán, điều trị và thuốc lâm sàng cung cấp một cơ sở lý thuyết.
Y học Quý Châu H’mông rất giàu tài nguyên, và các nguồn của nó liên quan đến thuốc thực vật, thuốc động vật và thuốc khoáng. Tập đầu tiên của Tập Sách “Thuốc dân tộc Trung Quốc” ( 1984 ) gồm 40 loại thuốc H’mông; tập thứ hai ( 1990 ) gồm 30 loại thuốc H’mông. “Miao Medicine Collection” ( 1988 ) chứa 163 loại thuốc H’mông; “Guizhou Minority Medicine Collection” ( 1989 ) gồm 91 loại thuốc H’mông; “Miao Medicine” ( 1992 ) chứa 340 loại H’mông Y ; “Guizhou Truyền thống Trung Quốc Tài nguyên “( 1992 ) bao gồm 197 loại thuốc Quý Châu H’mông;” Nghiên cứu và Phát triển Y học Quý Châu Miao “( 1998 ) bao gồm 165 loại dược liệu H’mông. Được đánh giá lại theo các tiêu chuẩn quốc gia liên quan và các chế phẩm (sản phẩm) thuốc H’mông có 117 loài ; “Bản đồ màu thuốc Miao (H’mông) Trung Quốc” ( 2002 ) chứa 368 loài thuốc H’mông; ” Bản đồ màu sắc Trung Quốc Benhua · Miao” ( 2005 ) chứa 391 loài thuốc H’mông thường được sử dụng ; “Bản đồ màu sắc” Trung Quốc Benhua · Khối lượng Miao “( 2006 ) chứa Thuốc H’mông thường được sử dụng 391 loại. Ngoài ra, có rất nhiều loại thuốc của người H’mông trong các sách liên quan và tài liệu học thuật được xuất bản ở Hồ Nam, Vân Nam, Quảng Tây và các tỉnh khác. Theo thống kê chưa đầy đủ hiện tại, có khoảng 2.000 loại thuốc H’mông thông dụng và khoảng 400 loại được sử dụng phổ biến nhất . Những vị thuốc của người H’mông này đã đặt nền tảng vật chất vững chắc cho sự thịnh vượng và sức khỏe của người H’mông, đồng thời cũng đặt nền tảng tài nguyên vững chắc cho di sản văn hóa phi vật thể quý hiếm của Trung hoa.
3 Y học H’mông có liên quan mật thiết với văn hóa Trung Quốc
3.1 Khám phá sự liên quan của y học H’mông và văn hóa Trung Quốc từ các truyền thuyết cổ đại
Y học H’mông cũng có nguồn gốc từ thời kỳ nguyên thủy, xuất phát từ quá trình đấu tranh sinh tồn và tập quán sản xuất, đời sống của tổ tiên người H’mông. Dân tộc H’mông với lịch sử hơn 5.000 năm có nguồn gốc từ Y học và cũng đã trải qua giai đoạn đầu tiên và lâu dài của các hoạt động Y tế trong xã hội loài người. Ngay từ thời xa xưa, tổ tiên của dân tộc H’mông đã từ lâu chống chọi với thiên tai, ác thú, dịch bệnh trong khi sản xuất và lao động, và họ cũng bắt đầu hoạt động Y tế trong quá trình kiếm sống. Sau khi nghiên cứu văn bản, gia đình Thần Nông huyền thoại, người có hai bản sắc là Y học và nông nghiệp, có mối quan hệ lịch sử sâu sắc với tổ tiên của dân tộc H’mông. Như “Hoài Nam Tử” đã nói: “Thần Nông gieo hàng trăm hạt, và tù nhân có thể dạy chúng.” Tổ tiên của dân tộc H’mông đã kế thừa truyền thống “Lei Lei bằng gỗ, dạy người làm nông” của Shennong hàng nghìn năm trước. Bài hát cổ “Bài ca mở trời đất” được lưu truyền rộng rãi trong dân tộc H’mông”, được đúc kết từ Guoducha cổ của Doupan, tạo nên vua Y thuật ở Nainan, nước Daichadaixiongni, và hoàng đế của Dou Nai với Chapa “(trong tiếng H’mông (Miao). ở Jiyin), mối quan hệ thân thiết giữa tổ tiên của tộc H’mông và Thần Nông cũng được ca ngợi một cách sống động. Ý tưởng chính của lời bài hát là: “Trời và Đất Pangu được tạo ra đầu tiên, mặt trời và mặt trăng chia thành âm và dương. Hoàng đế Thần Nông tạo ra năm loại ngũ cốc để tạo ra thuốc. Thiên hạ gọi ông là vua của Y học.” Người dân tộc Hán và người H’mông giống nhau. Mọi người trên thế giới đều có nguồn gốc từ hoàng hậu”. Người dân tộc H’mông ở vùng Ershan cũng nói rằng” Grandpa Yao Wang “là một vị thần trong suốt, giống như thủy tinh, có thể bay cùng. Ông nói rằng ông không ngại gian khổ và trở ngại, và ông là “chasishchacha” cho người H’mông. (Bản dịch tiếng Đông Miao(H’mông) có nghĩa là “tìm kiếm một đơn thuốc”). Bài hát nói: “Vua ngự y, vua ngự y, có thân hình sáng ngời, đi khắp núi đồi, đi lại như thường, ăn hoa quả rồi ngủ, tìm thuốc và kê đơn.” Truyền thuyết này rất giống với Người Hán truyền thuyết “Thần Nông nếm thảo dược”, người Hán còn nói Thần Nông là Linh Long thân ngọc, có thể nhìn thấy phổi và ngũ tạng của nó và nói rằng: “Nếu không phải vì thân ngọc tinh xảo gặp phải mười hai chất độc trong một ngày sau khi nếm thuốc, làm thế nào bạn có thể giải quyết nó? “(Ming Zhou You” Kai Pi Yan Yi “). Ngoài ra, nó còn được lồng ghép với những thần thoại và truyền thuyết cổ xưa của người Chu từ thời Chiến quốc đến đầu thời nhà Hán, “Sơn hải kinh · Đại hoang chí Bắc điển” có ghi: “Kiều ở Tây Bắc, ở phía bắc của nước đen, có người có cánh, và tên là Miao(H’mông), Zhuan Xu (tức là trong truyền thuyết) Zhuanxu Emperor Gaoyang, trưởng bộ tộc nguyên thủy, là cháu của Emperor Huang) Sheng Huantou (Huantou là huyền thoại Con trai của Yao là Danzhu). Huantou sinh ra là người Miao(H’mông), … “Tương tự.
3.2 Khám phá sự liên quan của Y học H’mông và văn hóa Trung Quốc từ khảo cổ học tài liệu
Mặc dù quốc gia H’mông không có tài liệu ghi chép về lịch sử Y học của mình, nhưng Y học dân tộc H’mông đã xuất hiện trong các ghi chép lịch sử của dân tộc Hán trong nhiều năm. Ngay từ thời Xuân Thu và Chiến Quốc, nhà thơ yêu nước vĩ đại Khuất Nguyên đã miêu tả Ngô, thạch xương bồ, Eupatorium, hồ tiêu, Peilan, quế, mộc lan, dâm bụt, Xinyi, Zhi, Ai, v.v. Miao y. Ví dụ: “Hu Jiangli và Pizhixi, Ren Qiulan to Pei” (“Jiangli” có nghĩa là Wuwu, Zhi có nghĩa là Baizhi, và “Qiulan” có nghĩa là Zelan); “History: Biography of Nanyi Yi” “của nhà sử học Tây Hán Sima Qian trong phần sáu Năm thành lập nhà Nguyên, vua Đại Hưng đã tấn công Dongyue, và Dongyue đã giết Wang Ying để đổi lại. Sứ thần hùng mạnh của Huiyin là Panyang đã ra lệnh cho Tang Meng ám chỉ Nanyue. Nanyue ăn nước sốt konjac của Mông Cổ. Mengxiang đến đây., nói, “The road northwest of the stone stone, the stone river is a few miles away, out of the Panyu city.”…” This is the story of the Emperor Wu of the Han Dynasty, Tang Meng sent to Nanyue, the envoy gửi đến Nanyue để ăn konjac. Sự việc này cũng được ghi lại trong cuốn sách “Picture Jing Materia Medica” của Su Song vào thời nhà Tống: “Kongjiang, sinh ra ở Bashu, được tìm thấy ở Kuichuan ngày nay. Hoàng đế Wu của nhà Hán cũ đã gửi Tang Meng Xiaoyu đến Nanyue, và Nanyue used konjak for food in Nanyue. Always, the answer was: a few miles away from the northwest of the Miaojiang River, out of Panyu City. Emperor Wu felt it, so he opened the Miaoshan and Yueshangye.” Theo “Biên niên sử quận Xingren” của Quý Châu: “Núi sinh ra héo, hoa giống như dây leo, lá giống như longum tuberosum, và hạt giống như dâu tằm. Miao dầu ráo nước, và gạo nếp là nước sốt, và vị cũng rất cay. Lấy lá và gói trầu, ăn được cho là chướng khí, người phụ nữ H’mông giữ làm quà và cho rằng đó là sản vật của nước ngoài. Có thể thấy ngay từ thời nhà Hán, cư dân Quý Châu đã sử dụng “cây héo núi” địa phương làm thực phẩm hoặc thuốc chữa bệnh. Tác giả đã nghiên cứu và chứng minh nguồn thực vật của cây konjac là cây tiêu konjac, cần phân biệt với cây “konjac quý” đã được ghi nhận trên cây. “Quế long” có thể dùng để chỉ hạt gừng thuộc họ Long não (Lauraceae), giống gừng có mùi thơm, hoặc họ Pseudomonas thuộc họ Piper, lá long não và các cây khác cùng chi được sản xuất ở Quý Châu. Các loại cây nói trên không chỉ giống về hình dáng, mùi vị, chức năng mà còn là quả hoặc tai của các loài thực vật giống nhau. Cho đến nay, người H’mông vẫn có phong tục xay nhuyễn chúng để điều chỉnh thức ăn; điều này có thể là thứ mà Tang và người Mông Cổ đến Nanyue để ăn. “Côn Giang” và những thứ tương tự, cũng là những loại thuốc thường được sử dụng bởi dân tộc H’mông ngày nay.
Theo nghiên cứu và thống kê của Ou Zhi’an, cuốn sách Dược lâu đời nhất của Trung Quốc “Thần Nông’s Materia Medica” chứa khoảng 1/3 các loại dược liệu bằng tiếng Miao(H’mông). Tập đầu tiên của “Compendium of Materia Medica” thời nhà Minh của Li Shizhen có 17 các loại thuốc cho cây con và tập hai gồm 27 loại thuốc H’mông. Cuốn “Compendium of Materia Medica” cũng ghi lại hình thái, cách thu hái và kinh nghiệm làm thuốc của nhiều loại thuốc người H’mông. Ví dụ, có hơn 20 từ đồng nghĩa với tên của các loại thuốc Miao(H’mông), ví dụ như Chisy và Li Shizhen trực tiếp chỉ ra tên Miao của họ: “Jiehua”.
Những phát hiện khảo cổ học về di tích văn hóa cũng chứng minh mạnh mẽ rằng Y học H’mông tộc có lịch sử lâu đời và có liên quan mật thiết với nền văn hóa Trung Quốc. Ví dụ, từ năm 1972 đến năm 1974 , các ngôi mộ số 1, 2 và 3 của Mawangdui đã được khai quật một cách khoa học ở vùng ngoại ô phía đông của Trường Sa. 2 ngôi mộ Miao(H’mông). Một ngôi mộ được bảo quản tốt của thi hài phụ nữ thời Tây Hán trên tay có 2 túi Ge Xun (gói), được xây bằng thuốc, hộp quan tài được tìm thấy trong túi hun khói 4 Ge, 6 túi lụa Ge, 1 gối thêu Ge và 2 Ge Thuốc Kaoru cũng được chứa trong lò. Các loại thuốc này đã được xác định là Xinyi, Zanthoxylum bungeanum, Maoxiang, Peilan, gừng khô, riềng, táo, hoa hòe, quế, v.v., các loại thuốc thơm này có chứa dầu bay hơi và các thành phần hữu hiệu khác, có tác dụng khử trùng, tiêu thũng, gió và mồ hôi. Tất cả đều là những loại thuốc thường dùng của nhà H’mông; tổ tiên của người H’mông dùng để mặc đồ ô uế để tránh nhiễm trùng và được dùng làm đồ tang lễ để tẩy uế, khử trùng và sát trùng ngoài da.
Trong số các tài liệu Y học được khai quật từ Lăng mộ Hán Mawangdui, phần chính là cuốn sách lụa Y học lâu đời nhất “Năm mươi hai bí quyết” được tìm thấy ở Trung Quốc cho đến nay. Vị thuốc “A” để chữa bệnh là một loại cây họ đậu được người H’mông gọi là Dou được gọi là “Dui” trong tiếng Trung, nó không chỉ đồng nghĩa với “Da” mà còn gần giống trong cách phát âm, là kết quả của quá trình phát triển của ngôn ngữ H’mông cổ đại. Trong “Năm mươi hai đơn thuốc”, bệnh chủ yếu do lạnh và nhiệt còn được gọi là “痎”, đồng nghĩa với “Khí” trong tiếng Miao(H’mông), phản ánh đầy đủ mối quan hệ khăng khít giữa chúng. Trong lịch sử, Trường Sa, Hồ Nam là nơi tổ tiên của dân tộc H’mông cùng sinh sống. Phát hiện khảo cổ này cung cấp bằng chứng mạnh mẽ cho lịch sử lâu đời của Y học dân tộc H’mông. Đồng thời, vị trí địa lý của Lăng mộ Hán Mawangdui vẫn quyết định các đặc điểm cấu trúc văn hóa mà nó hiện diện, đó là nó làm nổi bật sự kết hợp phức tạp giữa văn hóa Đồng bằng Trung tâm với văn hóa Miao(H’mông) và Chu. Đó thực sự là “bạn trong bạn và you in me ”, cũng phản ánh đầy đủ Đặc điểm kết tinh chung của văn hóa phương Bắc với văn hóa Hán làm chủ đạo và văn hóa phương Nam (bao gồm cả văn hóa Miao(H’mông) và Chu).
3.3 Khám phá sự liên quan của Y học H’mông và văn hóa Trung Quốc từ các bài hát dân gian cổ đại
Qua nghiên cứu lịch sử, “Miao Phù” được miêu tả trong Hán văn chính là “Miao(H’mông) gia y vương” mà người H’mông luôn tin tưởng. Các bài hát cổ của dân tộc H’mông thường truyền tụng như “Thiên niên triệu y, Vạn niên Miao y”, “Một vị thuốc vương, vạn phương; 3000 Miao y, 800 đơn thuốc” và các bài khác. Cho đến nay, các bác sĩ người H’mông ở An Long, Trấn Phong, Cảnh Long ở tỉnh Càn Long, Quý Châu vẫn tôn kính vị vua của Y học, nếu bệnh nhân khỏi bệnh trong quá trình hành nghề thì phải dùng phương pháp giết gà và tổ tiên, là vô cùng hoành tráng. Di Jing tôn vinh “Miao Family Medicine King” . Một ví dụ khác là truyền thuyết về vua thuốc nam và vua thuốc nữ của người H’mông ở phía tây Hồ Nam và vua thuốc nữ dường như có sớm hơn. Họ đã từng vẽ chân dung Nữ Y vương dựa theo truyền thuyết của tiền nhân, bức tranh là một người phụ nữ cổ đại, lông lá, thân trên trần trụi, mặc áo lá, treo ngực, đi chân trần, tay cầm đồ ngự y, dòng. Hình ảnh thời kỳ thị tộc. Xét từ lịch sử xã hội học, thị tộc mẫu hệ của dân tộc H’mông phát triển mạnh cách đây khoảng 7.000 đến 10.000 năm. Gongyao Wang là đại diện cho các tộc trưởng ngành Y trong thời kỳ thị tộc. Còn những truyền thuyết được ghi chép trong y văn, chẳng hạn như “Chi You Chuang Medicine” và “Ancient Healer Ri Miao Fu”, tất cả đều theo sau. Nhưng việc tạo ra thuốc của một ai đó chỉ là một biểu tượng.
Trong “Bài ca cổ của dân tộc H’mông”, có rất nhiều câu chuyện phản ánh việc phát hiện ra các loại thuốc và sử dụng chúng trong chữa bệnh thời cổ đại. Ví dụ, một bài hát cổ “Dian Ha” được lưu hành ở đông nam tỉnh Quý Châu, kể về một người dân tộc H’mông tên là Ha Ge, người không may bị một con hổ bắt đi khi anh còn nhỏ và đã không trở lại trong mười năm. Sau đó, anh được cha mẹ tìm thấy, tuy đã trở về nơi hoang dã nhưng giọng nói của anh đã bị khản đặc, không nói được. Một lần chạy ra sông hồ ăn nhiều bèo, cây thủy sinh nhưng gặp tai nạn lớn, Hage không những không nói được mà còn thoát khỏi sự hoang dã. Từ đó chúng ta có thể thấy tổ tiên của dân tộc H’mông đã khám phá và tích lũy kinh nghiệm như thế nào mà bài thuốc “bèo tấm” của người H’mông có thể điều trị các bệnh như khản tiếng.
“Liệu pháp châm cứu thuốc đường” nổi tiếng trong Y học H’mông là một phương pháp trị liệu bên ngoài độc đáo được phổ biến rộng rãi ở tây nam Quý Châu và hầu hết khu vực tây bắc. Sau khi nghiên cứu văn bản, “liệu pháp châm cứu y học đường” được bắt nguồn từ Y học cổ đại được sử dụng trên cung. Từ góc độ thành phần của thuốc, chủ yếu là tổ tiên của dân tộc H’mông đã áp dụng cách pha chế có độc tính cao như “thấy máu là niêm phong cổ họng” trên đầu mũi tên để săn các động vật hung dữ như chó rừng, hổ và Leopards. “Song History · Biography of Barbarians” có: Barbarians (chủ yếu đề cập đến các tộc người Miao và Yao) “Họ bảo vệ những ngọn núi khỏi nguy hiểm, mặc dù họ có những cánh đồng Shetian và thu thập rất ít hạt kê, nhưng họ đã bắn chết họ bằng những mũi tên thuốc và bắt hết chim muông, thú dữ. Tức là dọn đi nơi khác. Tốt là mũi tên thuốc, kẻ trung kêu lên, tin chết, lấy thuốc chữa khỏi. ” Cho đến nay, người H’mông vẫn có thói quen săn bắn. Người H’mông cổ đại ngoài sử dụng thuốc để săn bắn, họ còn sử dụng thuốc để điều trị bệnh, khác với loại thuốc mà các dân tộc khác sử dụng. Trong quá trình bôi thuốc lâu dài, người H’mông đã cố tình giảm bớt độc tính của nó để đáp ứng nhu cầu chữa bệnh, như cho thêm đường ong và các thành phần khác làm giảm độc tính của thuốc, rồi dùng kim đặc biệt đâm vào vùng bị bệnh. hoặc kim ba cạnh bệnh. Nó rất phổ biến vì thao tác đơn giản, tác dụng thuốc nhanh và tác dụng phụ nhỏ. Đây là phương pháp chữa bệnh bên ngoài có nguồn gốc từ hoạt động săn bắn xa xưa của dân tộc H’mông, là một sáng tạo vượt bậc, cũng là bằng chứng chắc chắn rằng Y học H’mông có nguồn gốc từ đời sống và tập quán sản xuất xa xưa, và là hiện thân của máu thịt mối quan hệ giữa Y học H’mông và văn hoá Trung Quốc. Nó cũng rất phong phú trong quỹ đạo chặt chẽ của sự thâm nhập, xuất hiện và phát triển lẫn nhau của Y học H’mông và văn hoá Trung Quốc.
4 Y học H’mông và Bảo vệ Di sản Văn hóa Phi vật thể
4.1 Y học H’mông là di sản văn hóa phi vật thể cực kỳ quý hiếm
Kể từ sáng kiến của UNESCO về bảo vệ di sản văn hóa và thiên nhiên của thế giới vào năm 1972, sau nhiều năm thảo luận và cân nhắc, Tổ chức này đã chính thức đề xuất việc bảo vệ di sản văn hóa truyền khẩu và phi vật thể của con người (tức là di sản văn hóa phi vật thể) vào năm 1998 , do đó mở rộng đáng kể việc bảo vệ di sản văn hóa không gian. Thủ tướng Ôn Gia Bảo chỉ rõ: “Di sản văn hóa phi vật thể là tinh hoa của văn hóa dân tộc, là biểu tượng của trí tuệ dân tộc, là kết tinh của tinh thần dân tộc”.
Như đã đề cập trước đó, Y học cổ truyền Trung Quốc, bao gồm cả Y học H’mông, là tài sản quý giá được dân tộc Trung Quốc tích lũy trong quá trình đấu tranh lâu dài chống lại bệnh tật. Phương pháp thực hành hiệu quả và kiến thức phong phú chứa đựng hàm ý khoa học sâu sắc. Bản chất của văn hóa là biểu tượng của trí tuệ của dân tộc Trung Hoa, kết tinh tinh thần của dân tộc Trung Hoa và là một di sản văn hóa phi vật thể vô cùng quý hiếm. Tháng 3 năm 2007, Bộ Khoa học và Công nghệ Quốc gia, Bộ Y tế, Cục Quản lý Dược phẩm Nhà nước, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Nhà nước và 16 cơ quan khác cũng xây dựng và ban hành “Kế hoạch Phát triển Đổi mới Y học Cổ truyền Trung Quốc” (năm 2006 ~ 2020), Đòi hỏi rõ ràng trên cơ sở kế thừa và phát huy những ưu điểm, đặc điểm của nền Y học cổ truyền Trung Quốc, tận dụng khoa học công nghệ hiện đại để đẩy mạnh hiện đại hóa và quốc tế hóa nền Y học cổ truyền Trung Quốc, chúng ta phải nỗ lực khai thác kho tàng Y học cổ truyền. Y học, thúc đẩy sự phát triển đổi mới và phát triển nền Y học Trung Quốc tự chủ và độc lập Ngành Y tế lớn có quyền sở hữu trí tuệ sẽ thực hiện nhiệm vụ trọng tâm là thúc đẩy “Kế thừa và Đổi mới và Phát triển Y học Cổ truyền Trung Quốc” tốt hơn và nhanh hơn. Y học của Dân tộc H’mông đang đứng trước cơ hội hiếm có, vì vậy, làm thế nào để tăng cường bảo vệ một cách có hiệu quả nền Y học H’mông, một di sản văn hóa phi vật thể vô cùng quý hiếm, đồng thời tạo ra sức bật hơn nữa trong công cuộc bảo vệ, kế thừa và đổi mới, phát triển là nhiệm vụ bắt buộc và gian khổ của Dân tộc.
4.2 Tuân thủ các chính sách “bảo vệ đầu tiên, cứu hộ đầu tiên, sử dụng hợp lý, thừa kế và phát triển” của di sản văn hóa phi vật
Thông báo của Hội đồng Nhà nước Trung Quốc về tăng cường bảo vệ di sản văn hóa quy định chính sách bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể là “bảo vệ trước, cứu trước, sử dụng hợp lý, kế thừa và phát triển.” Chính sách “mười sáu tính cách” này phù hợp với chính sách bảo vệ của Điểm khác biệt, nổi bật nhất là “kế thừa và phát triển” thay thế thuật ngữ “tăng cường quản lý”. Điều này dựa trên đặc điểm của di sản văn hóa phi vật thể là có trạng thái sống truyền miệng, truyền khẩu. Điều này phù hợp với đặc điểm của Y học H’mông của chúng ta, Y học H’mông có đặc điểm là lưu truyền sống và truyền khẩu (dân gian vẫn truyền từ nam sang nữ, v.v.), có rất nhiều thủ thuật kỳ lạ và phương pháp điều trị đặc biệt đang được cấp bách Cần được bảo vệ và cứu hộ. Sử dụng hợp lý và phát triển kế thừa. Ví dụ, các bác sĩ, Lương Y H’mông giỏi sử dụng thuốc bên ngoài hoặc liệu pháp “nước” để điều trị hiệu quả các vết đâm, vết thương do mũi tên, vết thương do súng bắn, gãy xương, ngộ độc rắn và côn trùng và các bệnh khác. Và có thể lấy ra các thanh tre trong cơ thể, các dị vật như đinh sắt, mạt sắt, mảnh bom hoặc cát sắt. Theo truyền thuyết, bác sĩ Yang Bajin của Guizhou Songtao Miao, bác sĩ Long Changqing và Wu Laoru của Hunan Phoenix Miao, v.v., có công dụng chữa trị “vết thương do vết đâm và vết thương do súng bắn, cơn đau không thể ngăn cản, một khi đã bôi thuốc thì máu hết đau.” , và vết sưng tấy biến mất. Nghi thức “chữa lành từng ngày”; sau khi vết thương do đạn bắn nghiêm trọng được áp dụng, nó không chỉ có thể loại bỏ các cơ bị phân hủy, mà còn làm cho giáo hoặc cát sắt và các vật thể lạ khác rút ngoài ra, liệu pháp “nước” là một kỹ năng kỳ diệu được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác trong y học H’mông. Quy trình của liệu pháp “chuyển hóa nước” của Y học H’mông là: đầu tiên hiểu tình trạng bệnh, sau đó lấy một bát nước trong, hành giả sử dụng sự tập trung, quyết tâm, may mắn, hoặc niệm chú, hoặc cho thuốc cần thiết vào nước, và sử dụng. Ngón tay trỏ hoặc ngón giữa Nhúng viên đạn vào bộ phận bị bệnh, theo thời gian bệnh có thể thuyên giảm ngay hoặc lành trong thời gian ngắn. Các nghiên cứu hiện tại tin rằng liệu pháp “chuyển hóa nước” của y học H’mông dường như có liên quan đến “liệu pháp khí công” nổi tiếng. Theo khảo sát của các nhân viên Y tế dân tộc ở Qian, Xiang và các tỉnh khác, trước đây, nhiều bác sĩ H’mông sử dụng liệu pháp “nước”, có nhiều loại và tác dụng khác nhau. Ví dụ, “nước máu” và “nước sắt” chủ yếu được dùng để chữa gãy xương, có thể cầm máu và giảm đau; “nước xueshan” được dùng để chữa bỏng và bỏng nước, và có thể được ủ để giảm đau; “nước sấm “được dùng cho các phẫu thuật, có thể làm tiêu mủ và chữa vết loét;” Nước súng vàng “và” nước thấm “được dùng để điều trị vết thương do súng bắn và vết thương do dao, có thể thải ra đầu đạn cát sắt, cầm máu và giảm đau;” nước “có thể được sử dụng để gây đẻ trong sản khoa;” nước làm dịu “có thể được sử dụng để điều trị chứng điên;” Nước Huatuo “có thể được sử dụng để giảm đau trong phẫu thuật, v.v.
Có thể thấy từ những công năng thần kỳ và cách chữa bệnh đặc biệt của một số Y học H’mông gia truyền nêu trên, chúng ta phải nắm bắt cơ hội và có biện pháp tích cực để điều tra, nghiên cứu một cách nghiêm túc, phát hiện và xác nhận chúng, loại bỏ hàng giả, lưu giữ hồ sơ, công khai và bảo vệ chúng, phát huy tính kế thừa và phát triển đổi mới. Căn cứ vào tình hình và thực tế cụ thể của di sản văn hóa phi vật thể của Y học H’mông cần được bảo vệ theo những phương thức và phương pháp khác nhau để đảm bảo duy trì mãi mãi tuổi thọ huy hoàng và tuyệt vời của Y học H’mông. tiếp tục phát triển mạnh mẽ.
4. 3 Xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa bảo vệ, kế thừa và sử dụng, và đổi mới y học H’mông
Đối với di sản văn hóa phi vật thể của Y hộc Dân tộc H’mông, trước hết phải tăng cường bảo vệ (bao gồm khai quật, xác định, xác nhận, cứu hộ,…) Việc sử dụng hợp lý được thực hiện với tiền đề bảo vệ tốt và kế thừa phát triển là mục tiêu cuối cùng của nó. Sử dụng hợp lý và phát triển kế thừa mới có lợi cho việc bảo vệ hiệu quả. Chỉ khi bảo vệ tốt thì giá trị sử dụng và phát triển kế thừa mới cao, mới dẫn đến vòng tròn đức hạnh và nhận thấy được giá trị sử dụng bền vững và phát triển không ngừng. Việc chúng ta đi chệch mục đích bảo vệ và kế thừa ban đầu, “khai thác và sử dụng” thuốc H’mông một cách phi lý, làm mất đi ý nghĩa nhân văn và đặc tính công nghệ là điều hoàn toàn không mong muốn. Tuy nhiên, nó không nên được bảo vệ một cách thụ động và tĩnh tại mà chỉ có thể được tạo ra một cách khoa học như tiêu bản động thực vật và đóng khung hoặc để trên giá. Đây là sự thiếu tôn trọng và nguy hại lớn nhất đối với di sản sống của y học H’mông.
Để chuẩn hóa, chuẩn hóa và khoa học hóa công tác quản lý Y học cổ truyền dân tộc Trung Quốc, ngay từ năm 1993 , Sở Y tế tỉnh đã tổ chức cho các chuyên gia Y tế liên quan kiểm tra việc sử dụng long đởm và tác dụng chữa bệnh theo tinh thần của Bộ Y tế. Health’s “Thông báo về việc thiết lập các tiêu chuẩn cho quốc gia Thuốc H’mông chính xác và các chế phẩm kê đơn bí mật của nó, từ nguồn gốc và cơ sở của đơn thuốc, thuốc kê đơn và nguồn gốc, tên và nguyên tắc đặt tên, nghiên cứu quy trình bào chế, chất lượng nghiên cứu tiêu chuẩn, nghiên cứu độ ổn định, nghiên cứu dược lý, nghiên cứu độc chất, xác minh lâm sàng Đánh giá khoa học về nghiên cứu, chức năng và chỉ định, cách sử dụng và liều lượng. Gần 200 chế phẩm công thức thuốc quốc gia, chủ yếu là thuốc dân tộc H’mông, đã được sàng lọc và đánh giá, được phê duyệt là tiêu chuẩn địa phương tỉnh Quý Châu để sản xuất và tiếp thị. Đồng thời, nó được biên soạn thành “Tiêu chuẩn thuốc tỉnh Quý Châu” ( phiên bản năm 1994 ), làm cơ sở pháp lý cho việc sản xuất, cung ứng, sử dụng và giám sát thuốc dân tộc ở tỉnh Quý Châu. Trên cơ sở này, Tỉnh đã biên soạn và xuất bản “Nghiên cứu và phát triển Y học H’mông ở Quý Châu”, nghiên cứu và thảo luận về quá trình phát triển, chẩn đoán và điều trị y tế, đặc điểm của y học H’mông, nội hàm khoa học và giá trị ứng dụng, v.v., và bảo vệ người H’mông Kế thừa và đổi mới đã tiến hành một nghiên cứu và tóm tắt có hệ thống và chuyên sâu, phản ánh một cách có hệ thống hơn các kết quả nghiên cứu và phát triển của Y học Quý Châu H’mông, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học cho việc quảng bá các sản phẩm thuốc Quý Châu H’mông đạt tiêu chuẩn thuốc quốc gia và phát triển hơn nữa của H’mông Y học.
Tháng 2 năng 2001, Cơ quan Quản lý Dược phẩm Nhà nước Trung Quốc đã ban hành “Thông tư về tăng cường quản lý các tiêu chuẩn quốc gia độc quyền của Trung Quốc” để tăng cường quản lý thuốc độc quyền của Trung Quốc (bao gồm cả thuốc quốc gia) của các tiêu chuẩn quốc gia, nó được sử dụng bởi tỉnh Quý Châu và Cục Quản lý Dược phẩm. ” Nhóm chuyên gia đánh giá bằng sáng chế thuốc dân tộc và thuốc tiêu chuẩn địa phương của Trung Quốc “làm việc để xem xét thuốc bằng sáng chế tiêu chuẩn địa phương của Trung Quốc và thuốc H’mông theo yêu cầu của quốc gia. Hơn 160 sản phẩm thuốc H’mông tiêu chuẩn địa phương dựa trên cơ sở kê đơn, thành phần kê đơn và chức năng. Các chỉ định, bệnh thích ứng, căn nguyên, bệnh sinh, nguyên tắc điều trị, đơn thuốc, cũng như công nghệ bào chế, nghiên cứu dược lực học và độc học và nghiên cứu xác minh lâm sàng đã được xem xét và đánh giá sơ bộ, báo cáo Cục Quản lý Dược phẩm Nhà nước chấp nhận chung khảo quốc gia Với tư cách là kết quả, 156 loại thuốc H’mông Quý Châu đã được phê duyệt và nâng cấp lên tiêu chuẩn quốc gia. Hiện tại, ngành Y dược Quý Châu Miêu đang tiếp tục phát triển, trong những năm gần đây, các sản phẩm chủ yếu được thị trường tiêu thụ lạc quan và độc quyền là sản phẩm thuốc H’mông là: Kesustoping Syrup, Anti-Fuyan Capsules, Relinqing Granules, Ningbitai Capsules. , Yan Lishuang, Viên nang Tingfeng tiêu chảy, Viên nang Heiguteng, Viên nang Ningbitai, Viên nang Qianlie Shule, Viên nang Qinghuoyangyan, Kem dưỡng da Rishuan, Thuốc xịt Zhongtongling, Thuốc xịt Họng vàng, Thuốc tăng sinh xương và Thuốc ngừa vai đông lạnh miếng dán vv. Trong số đó, doanh thu hàng năm của các sản phẩm thuốc H’mông như Kesuting, Kangfuyan Capsules, Relinqing Granules, Xietingfeng Capsules và Heiguteng Capsules đã vượt quá 10 triệu nhân dân tệ hoặc thậm chí hơn 100 triệu nhân dân tệ.
Trên đây là sơ lược lịch sử khai phá, kế thừa, đổi mới và phát triển của nền Y học Dân tộc H’mông ở Tỉnh Quý Châu trong những thập kỷ gần đây, đặc biệt là từ khi đổi mới và mở cửa Y học. Y học hiện đại và công nghiệp hóa Y học H’mông ở Quý Châu Thực tiễn cho thấy Y học H’mông vẫn có sức sống mạnh mẽ và không gian rộng lớn để kế thừa và phát triển. Và kế thừa trong đổi mới và phát triển ”.
4. 4 Hiểu rõ hơn tầm quan trọng của y học H’mông và bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể và tăng cường kế thừa và đổi mới
Hiện nay, chúng ta cần nâng cao hơn nữa hiểu biết về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể và Y học của dân tộc H’mông, nắm chắc xu hướng “trở về với thiên nhiên” và “cơn sốt Y học không chỉ là ở Trung Hoa” trên thế giới hiện nay dân tộc H’mông đang sinh sống tại hơn 13 Quốc gia và tha thiết quảng bá Y học như cách làm của người H’mông tại Trung Quốc. Y học phi vật thể Trung Quốc trong đó bao gồm cả Y học H’mông vậy tại các Quốc gia khác có thể có không? Chắc cũng sẽ có người H’mông nào đó đủ khả năng kiến thức nền tảng sử dụng Y học dân tộc. Việc bảo vệ, kế thừa và phát triển sáng tạo di sản văn hóa, thông qua nhịp cầu của văn hóa dân tộc và Y học Quốc gia, thể hiện toàn diện hơn tính sâu sắc của di sản văn hóa phi vật thể như được đề cập có dẫn chứng của Y học Trung Quốc, bao gồm cả Y học H’mông Trung Quốc, để đột phá các lớp kháng cự và các rào cản. Hãy nhanh chóng đi ra thế giới và trở nên độc lập trong thế giới Y học nắm giữ những gì thuộc về trí tuệ Y học Dân tộc.
Đối với di sản văn hóa phi vật thể Y học H’mông thế giới, chúng ta càng cần phải củng cố và xác định hiệu quả đối tượng chịu trách nhiệm bảo vệ và đối tượng kế thừa theo quy định của pháp luật. Mặc dù “Luật Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể” tại mỗi quốc gia đã có hoặc vẫn đang được xây dựng, nhưng chúng ta có thể tham khảo “Luật Bảo vệ di tích văn hóa” thế giới, “Mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ bảo vệ di tích văn hóa quốc gia” và ” Chính quyền nhân dân các cấp ở địa phương bảo vệ hành chính “Di tích văn hoá trong vùng” này và các quy định khác. Chính chúng ta phải tự bảo hệ thống và có trách nhiệm giải trình cần được thiết lập và đề xuất cải thiện, đồng thời cần thực hiện các biện pháp hiệu quả để đối phó những di sản đó Để tăng cường bảo vệ và đảm nhận trách nhiệm, hệ thống này cần đóng vai trò chủ đạo và tiếp tục đổi mới và phát triển. Chúng ta nên làm việc cùng nhau để thúc đẩy việc bảo vệ, kế thừa và phát triển sáng tạo có hiệu quả di sản văn hóa phi vật thể của Y học H’mông. Chúng ta phải tiếp tục tạo ra một tình hình mới cho hiện đại hóa Y học cổ truyền và phát triển ngành Y học cổ truyền Dân tộc ở địa phương chúng ta để đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội của đất nước và sức khỏe của bản làng. Xây dựng xã hội người sử dụng, thực hiện sự trẻ hóa lớn của dân tộc, phát huy nền văn hóa đặc sắc của dân tộc, đẩy mạnh hơn nữa công cuộc hiện đại hóa và quốc tế hóa Y học dân tộc cùng Y tộc Quốc gia, và làm việc chăm chỉ vì sức khỏe con người và phát triển xã hội.
Tất cả nguồn thông tin trích dẫn và tài liệu tham khảo: Ran Maoxiong Nguồn: Mạng lưới Di sản Văn hóa Phi vật thể Quý Châu
[ 1 ] với truyền thống, Cai Jingfeng biên tập. Trung Quốc truyền thống tổng quan về Y học. Thứ nhất 1 phiên bản, Bắc Kinh: Y học Trung Quốc Press, 1997 : 2 , 541 , 618 , 678 , 683 , 690
[ 2 ] Yang Tingshuo, Ethno Pan Sheng . Dân tộc, văn hóa và môi trường sống . Đầu tiên 1 edition, Quý Dương: Nhà xuất bản nhân dân Quý Châu, 1992 : 1 , 26 , 42
[ 3 ] Gói Chun, RAN biên tập Mao Xiong . Nghiên cứu Miao thuốc và phát triển ở Quý Châu . Đầu tiên 1 edition, Quý Dương: Guizhou Khoa học và Công nghệ Press, 1999 : 3 , 133
[ 4 ] Dân tộc giao Ủy ban Văn hóa và Giáo dục Sở tỉnh Quý Châu, Sở Y tế tỉnh Quý Châu tại Y học Trung Quốc, Viện nghiên cứu Y học Trung Quốc biên soạn tỉnh Quý Châu . Miao thuốc . Thứ nhất 1 phiên bản, Quý Dương: NXB Dân tộc Quý Châu, 1992 : 1 , 114
[ 5 ] Du Giang, biên tập viên Zhang Jingmei . Nền tảng Y học Miao . Đầu tiên 1 phiên bản, Bắc Kinh: mượn Trung Quốc cổ đại Press, 2007 : 1 , 5 , 60
[ 6 ] Ran Mao Xiong, gói Chun, Chen Deyuan và vân vân . Lịch sử và nhân vật trong những nguyên tắc y học Miao cây dược liệu Mở Guizhou . Tạp chí Trung Quốc truyền thống dân gian Y, 2000 ; 1 : 8
[ 7 ] Tây Hán Liu chờ đợi một bản dịch Xu Kuang: dịch vụ sửa chữa Hoài Nam và đào tạo . Thứ nhất 1 phiên bản, Quý Dương: Nhà xuất bản nhân dân Quý Châu, 1993 ; 1132
[ 8 ] Yuan Ke Annotation . Shanhaiching đầy đủ dịch . Thứ nhất 1 phiên bản, Quý Dương: Guizhou dân, năm 1991 : 320
[ 9 ] Huang Shouqi, Chú Meitong Sheng . Chu đầy đủ dịch . Thứ nhất 1 phiên bản, Guizhou dân, 1984 : 1 , 33 , 82
[ 10 ] Hán với Qian, Li Quanhua dấu chấm câu . Hồ sơ . Đầu tiên 1 phiên bản, Trường Sa: Nhà xuất bản Nhạc Lộc, 1988 : 1 ~ 8 ; 830 ~ 833
[ 11 ] Bài hát Tang tiểu luận thông qua một cực kỳ cẩn thận, Shang Zhijun và điểm khác của nhà trường . Syndrome of Materia Medica . Đầu tiên 1 phiên bản, Bắc Kinh: NXB Hoa Hạ, 1993 : 260
[ 12 ] Ming Li với . Liu Heng, chẳng hạn như trường điểm . Compendium of Materia Medica (trên và khối lượng thấp hơn) . Đầu tiên 1 phiên bản, Bắc Kinh: Nhà nhân dân xuất bản Y học, 1982 : 841 ; 845 ; 929 ; 1849 ; 1925
[ 13 ] Ran Maoxiong . Nghiên cứu về Kunjiang Materia Medica . Tạp chí Chính về Y học Cổ truyền Trung Quốc, 1994 : 4 : 3
[ 14 ] Ou Zhian . Một nghiên cứu sơ bộ về y học Miao ở Xiangxi . Tạp chí của Đại học Quốc gia Trung Nam, 1984 : 2 : 26
[ 15 ] Kể từ khi Wang Hu, Li Tinggui ed . Các nghiên cứu Miao của . Đầu tiên 1 edition, Quý Dương: NXB Dân tộc Quý Châu, 1988 : 124 ; 443
[ 16 ] Guizhou ban CPPCC tỉnh biên soạn nghiên cứu dữ liệu lịch sử . Guizhou Nghiên cứu Vật liệu (Tập 12) . Đầu tiên 1 edition, Quý Dương: Nhà xuất bản nhân dân Quý Châu, 1982 : 30
[ 17 ] Ran Maoxiong Trên. Xuất xứ của Miao Medicine . Tạp chí Trung Quốc Folk Medicine, 1999 ; 4 : 187
[ 18 ] Sở Y tế Guizhou tỉnh . Tiêu chuẩn dược phẩm Quý Châu ( 1994 edition) . Đầu tiên 1 edition, Quý Dương: Guizhou Khoa học và Công nghệ Press, 1994 : 2
[ 19 ] Ran Maoxiong . Sự phát triển mới của y học Miêu ở Quý Châu . Dược liệu Trung Quốc, 2001 ; 24 ( 5 ): 324
[ 20 ] Ran Maoxiong . Đánh giá nghiên cứu y học Quý Châu Miao và phát triển công nghiệp hóa . Y học hiện đại Trung Quốc, 2006 ; 8 ( 3 ): 4
