Tiếng H’mông cũng giống như Văn hóa nó rất đa dạng và phong phú cũng như phân nhánh rõ rằng. Tại Việt Nam có các nhánh như H’mông Trắng, Xanh, Đỏ, Đen, Hoa, … Tuy nhiên đa sống là nói tiếng H’mông Trắng dù mỗi nhánh có một tiếng giọng khác nhau. Vậy nguồn gốc Tiếng H’mông là thế nào? Hãy cùng chúng Tôi vào tìm hiểu sâu hơn ở dưới này theo bài viết của Hmong Bách Khoa Toàn Thư thế giới.
Tiếng H’mông trong các nhánh
Mong Njua (Hmoob Ntsuab) và Hmong Daw (Hmoob Dawb) là một phần của cụm phương ngữ được gọi là Chuanqiandian Miao ở Trung Quốc , tức là “Sichuan – Guizhou – Yunnan Miao”, được gọi là “cụm Chuanqiandian” trong tiếng Anh (hoặc “Miao” cụm “trong các ngôn ngữ khác) như Tây Hmongic cũng được gọi là Chuanqiandian , trong khi giống được nói từ Tứ Xuyên ở Trung Quốc đến Thái Lan và Lào được gọi là” Loại địa phương đầu tiên “(第一 土 语) của cụm. Mong Njua và Hmong Daw (H’mông Trắng) chỉ là những giống của cụm di cư sang Lào; tên phương Tây Mong Njua (Xanh), Mong Leng (Hoa), Hmong Dleu / Der (Đen),
Tiếng H’mông tổng quan
Dân tộc học đã từng chỉ phân biệt các giống Lào H’mông Trắng, H’mông Xanh (Hmong Daw, Mông Njua), Miêu tộc hóa H’mông Hoa (Hmong Shua), và các giống Việt Nam H’mông Đen, H’mông Trắng (Hmong Dô, Hmong Don). Các giống Việt Nam rất ít được biết đến; ước tính dân số thậm chí không có sẵn. Năm 2007, Horned Miao, Small Flowery Miao và cụm Chuanqiandian của Trung Quốc được tách ra khỏi Mong Njua.
Tiếng H’mông ở một số Quốc gia
Ngôn ngữ Hmong / Mong / Miao (Trung Quốc, Lào) (cũng được nói bởi các dân tộc thiểu số ở Thái Lan và Hoa Kỳ) bao gồm:
- Hmong Daw (H’mông Trắng) (White Miao, cH. Bai Miao, auto. Hmoob Dawb ; Forest Miao, Hmong Rongd ; Hmong Dleu / Hmongb Dleub ; ở Mỹ, “White Hmong”, thường chỉ là “Hmong”, auto. Hmong Der );
- Mong Njua (H’mông Xanh) (Blue Miao, Green Miao, Ch. Qing Miao ; Hmoob Ntsuab / Hmongb Nzhuab ; ở Mỹ, cũng là “Blue / Green Hmong”, Mong Leng / Len , auto. Moob Leeg ; Hmongb Shib )
- Hmong Shua (H’mông Hoa) (Sinicized Miao, auto. Hmongb Shuat );
- Horned Miao (Ch. Jiao Miao , auto. Hmo hoặc A-Hmo );
- Miêu hoa nhỏ ;
- Một phần của cụm Chuanqiandian Miao nằm ở Trung Quốc.
Tiếng H’mông ở Việt nam
Tại Việt Nam tiếng H’mông rất đa dạng cũng nhưng khác nhau theo từng vùng nên các ngôn ngữ Hmông riêng lẻ của Việt Nam, không được coi là một phần của ngôn ngữ Trung Quốc/Lào, và có thể tạo thành đại ngôn ngữ riêng biệt của họ; chúng vẫn chưa được phân loại tốt ngay cả khi chúng được Ethnologue mô tả là được sử dụng mạnh mẽ (bởi ở Việt Nam hầu như sử dụng tiếng lai rất nhiều cũng nhưng là người H’mông xanh nhưng lại nói tiếng H’mông trắng đều được). Tuy nhiên không cụ thể cũng như không có ước tính dân số là tất cả đều bị lai không sử dụng hết được ngôn ngữ gốc; chúng có lẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi tiếng Việt , cũng như tiếng Pháp (ở các thuộc địa Đông Dương cũ ) và sau đó là tiếng Anh Mỹ , và chúng có thể bị nhầm lẫn với các giống được nói bởi các nhóm thiểu số sống ngày nay ở Hoa Kỳ, châu Âu hoặc các nơi khác ở châu Á (nơi các giống của họ có thể đã được đồng hóa tại địa phương, nhưng riêng biệt ở từng khu vực, với các giống H’mông khác được nhập khẩu từ Lào và Trung Quốc):
- H’mông Trắng (Việt Nam)
- H’mông Xanh (Việt Nam)
- H’mông Đen (Việt Nam)
- H’mông Đỏ (Việt Nam)
- H’mông Hoa (Việt Nam)
- Và tại Việt Nam còn có một số nhánh nhỏ riêng lẻ.
Tiếng H’mông cần được cải thiện ra sao?
Cũng theo các Trung Tâm Kiểm Soát và Phòng Ngừa Bệnh (CDC) nói rằng Trắng và Xanh tiếng địa phương “được cho là dễ hiểu lẫn nhau và để đào tạo, truyền thông cộng đồng, với cách phát âm và những khác biệt từ vựng tương tự như sự khác biệt giữa Anh và tiếng Anh-Mỹ .”
Nhiều tên nói trên được sử dụng bên ngoài (Miêu trắng, Miêu xanh / Miao xanh, Miêu hoa, Mộng Leng, v.v.) cũng được sử dụng ở Trung Quốc. Một số giống của Trung Quốc có thể khác biệt hơn các giống được liệt kê ở trên:
- Dananshan Miao (Hmong Dou, auto. Hmong Drout Raol, Hmong Hout Lab ), cơ sở của tiêu chuẩn Trung Quốc của cụm Chuanqiandian
- Black Miao (Ch. Hei Miao , tự động của các nhóm phụ: Hmong Dlob, Hmong Buak / Hmoob Puas )
- Người Hmong miền Nam (tự động của các phân nhóm: Hmongb Shib, Hmongb Nzhuab, Hmongb Lens, Hmongb Dlex Nchab, Hmongb Sad ; bao gồm một số người Mông Njua ở trên)
- Hmong phương Bắc (tự động của các phân nhóm: Hmongb Soud, Hmong Be / Hmongb Bes, Hmongb Ndrous )
- Tây Tứ Xuyên Miao (Ch. Chuan Miao )
Trong yêu cầu năm 2007 về việc thiết lập mã ISO cho cụm Chuanqiandian, tương ứng với “phương ngữ địa phương đầu tiên” (第一 土 语) của cụm Chuanqiandian trong tiếng Trung Quốc, người đề xuất đã đưa ra tuyên bố sau về tính dễ hiểu lẫn nhau:
Một đồng nghiệp đã nói chuyện với những người nói về một số giáo lý có liên quan chặt chẽ này ở Mỹ, ở Thái Lan và ở Trung Quốc, và đã có nhiều cuộc thảo luận với các nhà ngôn ngữ học Trung Quốc và các nhà nghiên cứu nước ngoài hoặc các nhân viên phát triển cộng đồng, những người đã tiếp xúc nhiều với những người nói về các giáo lý này. Kết quả của những cuộc trò chuyện này, người đồng nghiệp này tin rằng nhiều người trong số những mối quan hệ này có khả năng hiểu rõ lẫn nhau vốn có cao trong cụm. Về mặt văn hóa, trong khi mỗi nhóm phụ tự hào về những nét khác biệt của riêng mình, họ cũng nhận ra rằng các nhóm phụ khác trong nhóm này tương đồng về mặt văn hóa với họ và chấp nhận những người khác là thành viên của cùng một nhóm dân tộc nói chung. Tuy nhiên, loại án lệ này rất đa dạng về mặt nội bộ và phân tán về mặt địa lý và hỗn hợp trên một vùng đất rộng lớn.
3Hmoob – Tiếng Hmong Bách Khoa Tòan Thư Wikipedia.org
zoo heev